Kısaca Klasik Hünkâri Güvercin Nedir?
Anadolu Mısırlısı ve/ya da Tunus Mısırlısı ve Oryantal Türbit (Tepeli Mısırlı) güvercin ailelerinden elde edildiği öngörülen ve Türkçede “Sultan Güvercini” anlamındaki yaygın kullanımıyla “Hünkâri” olarak adlandırılan güvercinler, Anadolu’nun tarihi ve eski ırklarından biridir. Bu ırkın kökeni ile ilgili en eski bilgiler, Osmanlı devleti dönemine ve Amerika Birleşik Devletleri’ndeki (ABD) ve Avrupalı yazarların (çoğu İngilizce ancak Fransızca ve Almanca dillerinde de var) 19. Yüzyıl ortalarında yazmaya başlamış oldukları süs güvercinlerine ya da genel olarak tüm güvercinleri konu alan kitaplarına dayanmaktadır.
Hünkâri ilk kez olasılıkla 1600’lü yılların başında, Osmanlı kuşçuları tarafından Manisa merkezinde bulunan Şehzade Sarayı için özel olarak üretilmiş Türkiye’ye özgü bir güvercin ırkıdır (Üneri, 2017). Bu dönemde sadece saraylarda yetiştirildiği bilinen bu güvercinlerin saray dışına çıkartılması ve halk tarafından yetiştirilmesi yasaktı. Osmanlı devletinin bu yasağı getirmesinin temelinde, olasılıkla ırkın farklı melezlemeler yolu ile bozulmasını önleme düşüncesi yatmış olabilir. Yalnızca sarayda yetiştirilmesi nedeni ile bu güvercinlere Hünkâri adı verilmiştir. Hünkâri, hünkâra (padişaha) ait olan anlamına gelmektedir. Bu ko- ruma çabalarının doğal bir sonucu olarak, Osmanlı devleti döneminde özellikle de Manisa’da bulunan şehzade saraylarında yetiştirildikleri bilinen bu ırkın, o dönemde orijinal özelliklerinin bozulmaksızın korunduğu söylenebilir.
(Alıntı ve kaynak makale (Prof.Dr. Murat Türkeş (Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uyg. ve Araş. Merkezi, TEMA Bilim Kurulu Üyesi), (Serkan Gündüz, Ziraat Müh.)
İngiliz kâşif ve güvercin yetiştiricisi Kaptan Dubson’un 1873 yılındaki Anadolu ve Ege Seyahatindeki kaleme aldığı Anı defterindeki detaylı bilgilere aynı zamanda bu seyahatte gemide bulunan birçok yetiştiriciden Ludlow’un Hünkâri türlerine ait İllüstrasyonları, Hünkârinin 1873’deki fiziksel ve görsel şekli hakkında bilgi vermektedir. Bu Hünkâri türüne dair bilinen en eski yazılı ve görsel kaynaktır.
(Ahmed Kürşad Büyükçolpan, AÜ İşletme Fakültesi)
Bursa, Balıkesir, Manisa, İstanbul, Çanakkale, İzmir illeri ve ilçelerinden gelen klasik hünkâri güvercinler boğma, sümbüllü, çavuşlu, düz işleme, çavuşlu işleme, kesme kategorileri olmak üzere 6 ana kategori de yarıştı.
İstanbul, Çanakkale, Manisa, Bursa illerinden gelen yeminli hakemler Prof.Dr. Murat Türkeş, Ahmet Kürşad Büyükçolpan, Mustafa Dinmez, Serkan Gündüz, Mehmet Güçyener, Celal Erhan Barut, Fatih Uzbasan, Çağatay Akın, Erol Osmanlı, Ahmet Yağız, İsmail Böbek, Mehmet Kahraman güvercinleri gaga, göz, tepe, kafa yapısı, gül, kanat, gövde yapısı, ayak, kuyruk, duruş postür, desen pare, renk, tüy yapısı vasıflarıyla değerlendirdiler.
6 ana kategori de yarışan toplam 127 güvercinden, 36 güvercin değerlendirmeler sonucunca dereceye girdi. Dereceye giren güvercinler ve sahipleri kupa ve başarı belgesiyle ödüllendirildi.
Hakemler salonda güvercinleri değerlendirirken açık alanda da Mustafakemalpaşa Hünkâri Güvercinler Dernek Başkanı Sebahattin Sungur’un ana destekleyici Tyson Pantex Pıgeon Türkiye ana dağıtıcısı Engin Unan’a sattığı 1 çift klasik hünkâri siyah boğma güvercinin teslim töreni yapıldı.
Daha sonra dernek yararına güvercin temalı panolar açık arttırmaya çıktı, çekilişler yapılarak destekleyici yerel firmaların bağış yaptığı farklı ürünler şanslı katılımcılara teslim edildi.
Ayrıca yarışmaya destek veren Mustafakemalpaşa Belediyesi başta olmak üzere kurum, STK, firma ve kişilere teşekkür plaketi takdim töreni yapıldı.
Güfed Federasyon Başk. Yardımcısı Mehmet Ceylan, Mustafakemalpaşa Belediye Başkanı Şükrü Erdem, Bel.Başk.Yardımcısı Derya Deniz Kanar, Mustafakemalpaşa Güvercin Sevenler Derneği Başkanı Murat Odabaş, Mustafakemalpaşa Yeşilova Derneği Başkanı İsmail Dorak, Öz Mustafakemalpaşa Derneği Başkanı Ferhat Köstereli yarışma alanında güvercin sevenlerle beraber oldu. Mustafakemalpaşa’lı güvercin duayeni Bülent Şenfiliz’in sunuculuğunda plaketlerini teslim aldılar.
Çiftçi TV-Kuşçu TV yapımcısı ve güvercinsever Göksel Bayrak Prof.Dr. Murat Türkeş ile röportaj ve yarışma alanında çekim yaptı.
Yarışma için farklı illerden gelen güvercin sevenlere ücretsiz yemek ikramı yapıldı.