EKİM İÇİN SON TARİH YAKLAŞIYOR
Türkiye'nin güneyini ve Suriye Arap Cumhuriyeti'nin kuzey bölümünü 6 Şubat 2023'te yıkıcı depremler vurdu. Türkiye'deki etkiye ilişkin ilk değerlendirmeler, etkilenen bölgelerdeki kırsal altyapının yanı sıra mahsuller, hayvancılık, balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği dahil olmak üzere tarımda ciddi hasar olduğunu gösteriyor.
Türkiye'de deprem, 15,73 milyon insanı ve ülkenin gıda üretiminin yüzde 20'sinden fazlasını etkileyen 11 önemli tarım ilini ciddi şekilde etkiledi. Türkiye'nin “bereketli hilali” olarak bilinen depremden etkilenen bölge, tarımsal GSYİH'nın yaklaşık yüzde 15'ini oluşturuyor ve Türkiye'nin tarımsal gıda ihracatının yaklaşık yüzde 20'sine katkıda bulunuyor.
En çok etkilenen bu illerdeki nüfusun üçte birinden fazlası kırsal alanlarda yaşıyor ve geçimlerini tarımla sağlıyor. Kesintiye uğrayan tedarik zincirleri ve mali zorluklar, kırsal kesimdeki ailelerin üretken girdilere erişme ve onları karşılama mücadelesini şiddetlendirerek, onları temel ihtiyaçlarını karşılayamaz ve ailelerini destekleyemez hale getiriyor.
İlk değerlendirmeler, sektöre yönelik 1,3 milyar dolarlık hasar ve 5,1 milyar dolarlık ön tahminlerle tarım üzerinde önemli etkilere işaret ediyor. Hasar, tarımsal altyapı, çiftlik hayvanları ve ekinler gibi tamamen veya kısmen tahrip olmuş fiziksel varlıkların ve stokların yenilenme veya onarım maliyetlerini ifade eder. Oysa bir kayıp, depolanan mahsullerin kaybı nedeniyle azalan gıda mevcudiyeti ve daha yüksek gıda fiyatları gibi hasarın ekonomik ve üretken etkisini ifade eder.
Depremler, yıkılan binaların, çalışmayan gıda sektörü yapılarının, zarar gören mahsullerin ve depolama tesislerinin yanı sıra, büyük hayvancılık bölgelerini vurmuş, ahırları tahrip etmiş ve hayvan kayıplarına ve yaralanmalarına neden olmuştur. Barınak kıtlığı, yem kıtlığı ve kesintiye uğrayan aşı üretimi, şap hastalığı risklerini ve kötüleşen hayvancılık koşullarına ilişkin endişeleri artırdı. Etkilenen 34 balık çiftliği ve üç balıkçı barınağı ve önemli balık türlerinin kaybıyla balık üretimi de tehlikeye girdi. Küçük ölçekli balıkçılar ve su ürünleri üreticileri de faaliyetlerine devam edememe nedeniyle önemli gelir kayıpları yaşayacak.
Bölgede tarımsal girdilere erişim giderek zorlaşmaya başlamış, çok sayıda tarım ve hayvancılık faaliyeti, işgücü kayıpları ve kıtlığı nedeniyle durma noktasına gelmiştir. Bu istikrarsız durum, yaz hasadı mevsimi yaklaştıkça endişeleri artırıyor.
Nurdağlı çiftçi Mesut Özer, "Yağmurlar bitmeden ekim yapmak, sulama kanallarımıza ve tarımsal altyapımıza verilen zarar göz önüne alındığında, önümüzdeki yıl sağlıklı ürün alabilmemiz için tek şansımız. Çok geç olmadan gübreye ihtiyacımız var" dedi. Gaziantep.
FAO, Türkiye'de depremden etkilenen ailelere ve topluluklara acil ve uzun vadeli destek sağlamak için acilen 112 milyon dolar arıyor. Buna, kırsal kesimde yaşayan 900.000 kişiye hızla nakit, canlı hayvan ve tarım desteği sağlamak için Şubat ayında yayınlanan Birleşmiş Milletler Türkiye Hızlı Çağrısı kapsamındaki 25 milyon ABD doları da dahildir.
Bugüne kadar FAO, Acil Durum ve Rehabilitasyon Faaliyetleri için Özel Fonu (SFERA) ve dahili kaynakları aracılığıyla bu ihtiyaçların yalnızca 1,5 milyon $'ını karşılamıştır. Bununla FAO, geçim kaynaklarını korumak için nakit sağlamak, hane düzeyinde hasarlı altyapıyı iyileştirmek, hayvan yemi dağıtmak ve kaliteli girdiler sağlamak dahil olmak üzere acil müdahaleler başlattı.
“Ekim sezonu için son tarih yaklaşıyor. FAO Orta Asya Alt Bölge Koordinatörü ve FAO Türkiye Temsilcisi Viorel Gutu, “Çiftçilerimizi gübre ve tohum sağlayarak acilen desteklememiz gerekiyor” dedi. "Bu, bu yıl mahsul üretim seviyelerini korumak için tek şansımız. Ayrıca hayvanlara sağlıklarını ve üretkenliklerini korumaları için yem sağlamamız gerekiyor."
Suriye'deki hasar ve kayıplara ilişkin değerlendirme devam ediyor ve FAO'nun yanıt verme planı ve stratejisinin yanı sıra kısa süre içinde açıklanacak.
https://www.fao.org/turkiye/news/en/