AÇIK DENİZLERİN KORUNMASI İÇİN ANLAŞMAYA VARILDI
25 yıldır Türkiye denizlerinde araştırma, koruma ve eğitim amaçlı çalışmalar yapmakta olan Türk Deniz Araştırmaları Vakfı (TÜDAV), yaptığı bir açıklama ile Açık Denizlerin Korunması İçin Anlaşmaya Varıldı'ğını bildirdi.
Vakfımızın Birleşmiş Milletler nezdinde Açık Deniz İttifakı (High Seas Alliance) üyesi olarak desteklediği anlaşma açık denizlerin korunması ve deniz koruma alanları oluşturulması için yasal bir altlık sağlıyor. Aynı zamanda, denizlerdeki genetik kaynaklardan yararlanma ve bu kaynakların dünya ulusları için adaletli olarak dağıtılması için de hükümler içeriyor.
New York’ta Birleşmiş Milletler’de bir araya gelen hükümet temsilcileri, açık denizlerdeki deniz yaşamını korumaya yönelik yeni bir anlaşma için temel konularda anlaştı. Ülkelerin ulusal yetki alanları dışında okyanus alanı olan açık denizler, Dünya üzerindeki en büyük yaşam alanıdır ve milyonlarca türe ev sahipliği yapmaktadır. Halihazırda açık denizlerin sadece yaklaşık %1’i koruma altında olduğundan, bu anlaşma ile yeni açık deniz koruma alanlarının oluşturulması için imkanlar sağlayacaktır. Ayrıca kısa bir süre önce Aralık 2022‘de kabul edilen Kunming-Montreal hedefinin (2030 yılına kadar dünya okyanuslarının en az %30’unun korunması) gerçekleştirilmesine yardımcı olacak önemli bir araçtır. Bu hedef bilim insanlarının sağlıklı bir okyanus için gerekli olduğunu belirttikleri asgari koruma düzeyidir.
Yeni anlaşma, açık denizlerdeki deniz yaşamını etkileyecek insan faaliyetlerini değerlendirmek ve yönetmek için çağdaş bir izleme ve şeffaflık sağlamak da dahil olmak üzere okyanus yönetimini 21. yüzyıla taşıyacaktır. Anlaşmanın uygulanması için yeterli finansmanın sağlanması, denizel genetik kaynaklara bütün ülkelerin ulaşması ve adil olarak paylaşılması büyük önem taşımaktadır. Anlaşma, açık denizlerde yüksek ve tam koruma alanlarının oluşturulmasının yanı sıra bu geniş alana zarar verebilecek proje ve faaliyetlerin çevresel değerlendirmesine yönelik bir yol çizmektedir.
Anlaşma; okyanusların üçte ikisinin ve bununla birlikte deniz biyoçeşitliliğinin, kıyı toplumlarının geçim kaynaklarının ve gıda güvenliğinin yasal olarak küresel boyutta korunması için önem taşımaktadır. TÜDAV; ülkelerin anlaşmayı en kısa zamanda onaylayarak resmen kabul edip onaylayarak yürürlüğe girmesi için çağrıda bulunmaktadır. Çünkü gezegenimizin ihtiyaç duyduğu bütünüyle korunan okyanus koruma alanları yani 2030 yılında 30×30’u gerçekleştirmek için zaman hala daralmaktadır. Bu tarihi anlaşma açık denizlerde deniz koruma alanlarının sağlanması ve 30×30’a ulaşılması yolunda atılmış büyük bir adımdır. TÜDAV’a göre; okyanus ve denizlerin ısınması, asitleşme, aşırı avcılık, yabancı türler ve iklim değişikliğinin diğer etkileri karşısında okyanus sağlığını korumak için çok önemlidir. Anlaşma Akdeniz’in korunması için faydalı olacak yasal bir belge olacaktır. Vakfımız Açık Deniz’lerin korunması hakkında bir çalıştay düzenlemiş ve bir kitap çıkartmıştır.
https://tudav.org/bizden/basin-bultenleri/acikdenizler/?fbclid=IwAR0tOac6Q7j8sRw8kftRM4eOKkHChakiekk9SYjEpAZoKaWhMgekCOgBF2M